امروز
میلادی
سُنبُله
زمـــان
آمریکا (واشنگتن)
۰۶:۰۵ (چهارشنبه)
ترکیه (آنکارا)
۱۳:۰۵ (چهارشنبه)
عراق (بغداد)
۱۳:۰۵ (چهارشنبه)
افغانستان (کابل)
۱۴:۳۵ (چهارشنبه)
بریتانیا (لندن)
۱۱:۰۵ (چهارشنبه)
عربستان (ریاض)
۱۳:۰۵ (چهارشنبه)
تقویم خورشیدی
رویداد های شهریور ماه ۱۳۹۶
- ۱ شهریور: روز بزرگداشت ابوعلی سینا و روز پزشک [۳۵۹] ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، مشهور به ابوعلیِ سینا، ابن سینا و پور سینا (زادهٔ ۱ شهریور ۳۵۹ شمسی در بخارا – درگذشتهٔ ۲ تیر ۴۱۶ شمسی در همدان)، پزشک و شاعر ایرانی و از مشهورترین و تاثیرگذارترینِ فیلسوفان و دانشمندان ایران‌زمین است که به ویژه به دلیل آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت دارد. وی نویسنده کتاب شفا یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع است و القانون فی الطب یکی از معروف‌ترین آثار تاریخ پزشکی است. وی ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته‌است که شمار زیادی از آنها در مورد پزشکی و فلسفه است. جرج سارتن در کتاب تاریخ علم وی را یکی از بزرگترین اندیشمندان و دانشمندان پزشکی می‌داند. همچنین وی او را مشهورترین دانشمند دیار ایران می‌داند که یکی از معروف‌ترین‌ها در همهٔ زمان‌ها و مکان‌ها و نژادها است. هم چنین وی در زمره فیلسوفان بزرگ جهان قرار دارد. کتاب قانون ابن سینا در پزشکی به سال ۱۹۷۳ در شهر نیویورک ایالات متحده آمریکا تجدید چاپ گردیده است. آرامگاه بوعلی‌سینا در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شدهاست. سالروز ازدواج امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) و روز ازدواج [۱ ذیحجه ۲ قمری]
- ۲ شهریور: آغاز هفتۀ دولت [۱۳۶۰] شهادت سید علی اندرزگو [۱۳۵۷] سید علی اندرزگو (١٣١٨-١٣٥٧) از مبارزان مسلح مخالف حکومت پهلوی در خلال سال‌های ۱۳۴۲–۱۳۵۷ و عضو هیئت‌های موتلفه اسلامی بود که با گروه‌های مختلفی ارتباط داشت. وی از پرکارترین فعالان ضدرژیم شناخته میشود.
- ۳ شهریور: اشغال ایران توسط متفقین و فرار رضاخان [۱۳۲۰] در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰ نیروهای شوروی از شمال و شرق و نیروهای بریتانیایی از جنوب و غرب، از زمین و هوا به ایران حمله کردند و شهرهای سر راه را اشغال کردند و به سمت تهران حرکت کردند. ارتش ایران به سرعت متلاشی شد. رضاشاه با فشار متفقین به خصوص بریتانیا ناچار به استعفاء شد. متفقین پس از مدت‌ها کشمکش با روس‌ها بر سر نوع حکومت جدید ایران، بالاخره در انتقال سلطنت به پسرش -محمدرضا- که ولیعهد او نیز بود، به توافق رسیدند.
- ۴ شهریور: روز کارمند
- ۵ شهریور: روز بزرگداشت محمدبن زکریای رازی و روز داروسازی [۲۴۳] ابوبکر محمّد بن زَکَریای رازی (۲۵۱ قمری ـ ۳۱۳ قمری) پزشک، فیلسوف و شیمی‌دان ایرانی است. رازی آثار ماندگاری در زمینهٔ پزشکی و شیمی و فلسفه نوشته است و به‌عنوان کاشف الکل و جوهر گوگرد (اسید سولفوریک) مشهور است. به‌گفتهٔ جرج سارتن، پدر تاریخ علم، رازی «بزرگترین پزشک ایران و جهان اسلام در زمان قرون وسطی بود». پرویز اذکایی و جوئل کریمر در کتاب «احیای فرهنگی در عهد آل بویه» رازی را شخصیتی دانسته‌اند که بر قله انسان‌گرایی ایرانی ایستاده است. به پاس زحمات فراوان رازی در داروسازی روز پنجم شهریورماه، روز بزرگداشت زکریای رازی شیمی‌دان بزرگ ایرانی و روز داروسازی نام‌گذاری شدهاست.
- ۶ شهریور: کشتار مظلومانه حجاج در مکه [۶ ذیحجه ۱۴۰۷ قمری] کشتار حجاج در مکه که در روز ۹ مرداد ۱۳۶۶ (۳۱ ژوئیه ۱۹۸۷) روی داد، به کشتار حجاج عمدتاً ایرانی که به شعارهای سیاسی موسوم به «اعلان برائت از مشرکین» در طول مناسک حج واجب پرداخته‌بودند، اشاره دارد. این رویداد سبب ایجاد تنش در روابط ایران و عربستان سعودی شد. در این واقعه ۲۷۵ تن از حجاج ایرانی، ۸۵ عربستانی از جمله نیروی پلیس و ۴۵ تن از حجاج دیگر کشورها کشته و شماری نیز زخمی شدند. این کشتار در زمان حکومت ملک فهد اتفاق افتاد.
- ۷ شهریور: شهادت امام محمد باقر (ع) [۷ ذیحجه ۱۱۴ قمری] ابوجعفر، محمد بن علی الباقر، مشهور به محمد باقر پنجمین امام شیعیان بعد از پدرش سجاد و قبل از پسرش جعفر صادق می‌باشد. کنیه‌اش ابوجعفر و لقبش باقرالعلوم و زادهٔ اول رجب (یا به روایتی سوم صفر) سال ۵۷ هجری در مدینه می‌باشد. مادرش فاطمه بنت حسن بن علی دختر حسن بن علی می‌باشد. او به عنوان رهبر دینی مورد احترام شیعیان است و نیز به عنوان یک فقیه و عالم بزرگ اسلامی مورد احترام اهل سنت. دربارهٔ علت و همچنین زمان مرگ امام پنجم تردید وجود دارد. به گفته برخی منابع باقر در ۷ ذی الحجه سال ۱۱۴ پس از هجرت در سن ۵۷ به دستور هشام بن عبدالملک در مدینه مسموم شد و درگذشت.
- ۸ شهریور: انفجار دفتر نخست وزیری و شهادت آقایان رجایی و باهنر؛ روز مبارزه با تروریسم [۱۳۶۰] ۸ شهریور ۱۳۶۰ انفجاری در دفتر نخست وزیری ایران صورت گرفت. در این انفجار محمد علی رجایی رئیس جمهور و محمدجواد باهنر نخست وزیر (در اثر انفجار)، عبدالحسین دفتریان مدیرکل مالی اداری نخست وزیری (در اثر خفگی در آسانسور) و هوشنگ وحید دستجردی (در اثر جراحات ناشی از سوختگی و سقوط، در ۱۴ شهریور) و یک عابر در بیرون ساختمان کشته شدند. آنها برای شرکت در جلسه شورای امنیت کشور گردهم آمده بودند که این حادثه رخ داد و جز این افراد خسرو تهرانی مسئول اطلاعات نخست‌وزیری و جمعی از فرماندهان ارشد نظامی همچون سرهنگ موسی نامجو وزیر دفاع، یوسف کلاهدوز مسوول سپاه پاسداران، تیمسار شرف‌خواه معاون نیروی زمینی، سرهنگ اخیانی معاون ژاندارمری و سرهنگ کتیبه رئیس اداره دوم ارتش نیز در این نشست حضور داشتند که همگی با جراحاتی جان به در بردند. در آغاز چنین تصور شد که مسعود کشمیری که آن زمان دبیر شورای عالی امنیت ملی بود نیز در این انفجار کشته شده و قطعاتی از اجساد دیگران به عنوان بازمانده جسد وی دفن شد ولی پس از مدتی معلوم شد که وی از مرتبطان با سازمان مجاهدین و عامل اصلی انفجار بوده و به خارج از ایران گریخته‌است.
- ۹ شهریور: روز عرفه و روز نیایش [۹ ذیحجه قمری] نهم ذیحجه را روز عَرَفه گویند. این روز از روزهای مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است. گرچه عید نامیده نشده اما همچون عید خوانده شده است. از سوی دیگر از آنجا که امام سوم شیعیان حرکت خود را بسوی کربلا پس از مراسم حج آغاز کرد برای شیعیان از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین زیارت امام سوم شیعیان در این روز بسیار توصیه شدهاست.«دعای امام حسین در روز عرفه» از مهم ترین اعمال این روز است که پس از نماز ظهر و عصر خوانده میشود.عید قربان پس از روز عرفه قرار دارد.
- ۱۰ شهریور: روز بانکداری اسلامی [۱۳۶۲] سالروز تصویب قانون عمليات بانکي بدون ربا روز تشکیل قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا عید سعید قربان [۱۰ ذیحجه قمری] (تعطیل) عید قُربان، روز دهم ماه قمری ذی‌الحجه، از گرامی‌ترین عیدهای مسلمانان است که به یاد ابراهیم و فرزندش، اسماعیل، توسط بسیاری از مسلمانان جشن گرفته میشود. در این عید بر همه افرادی که براساس فقه اسلامی دارای شرایط لازم باشند، قربانی نمودن واجب و الزامی است و مسلمانان در سراسر جهان در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی کرده و گوشت آنرا بین همسایگان و مستمندان تقسیم می‌کنند. حاجیان در این روز پس از به پایان رساندن مناسک حج، حیوانی را ذبح می‌کنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام، حرام شده بود، مانند نگاه کردن در آینه، گرفتن ناخن و شانه زدن مو، حلال می‌گردد و با توجه به اینکه حج، یکی از عبادتهای بسیار مهم در اسلام است، توانایی به انجام رساندن آن نیز برای هر مسلمانی بسیار شادی آور است، در نتیجه، روزی که پس از انجام وظایف سنگین حج، به عنوان جایزه الهی و اتمام احرام پیش می‌آید را عید می‌دانند. سالروز فاجعه منا [۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶ قمری] فاجعه منا در ۲ مهر ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی و ۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶ قمری همزمان با عید قربان در مراسم رمی جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقهٔ منا، شهر مکه، عربستان سعودی رخ داد. ازدحام حجاج باعث کشته شدن دست‌کم ۲٬۲۳۶ نفر شد. هنوز آمار دقیق تلفات این حادثه رسماً اعلام نشده است و در آمار اعلام شده توسط کشور های عربی که شهروندانشان در این حادثه جاناختند، کاملاً جای شک و تردید است. مقامات رسمی عربستان ۲ روز پس از وقوع حادثه تعداد جانباختگان را ۷۶۹ نفر اعلام کردند! بر اساس مجموع آمار استخراج‌شده از گزارش‌های جداگانهٔ کشورها، تعداد فعلی جانباختگان ۲٬۴۳۱ نفر است. تعداد جانباختگان ایرانی در این حادثه ۴۶۴ نفر اعلام شده که تمامی مفقودان حادثه تا تاریخ ۱۶ دی ۱۳۹۴ شناسایی شدند و ۴۲ قربانی دیگر در قبورالشهدای مکه دفن شده‌اند. در پی این حادثه، ۳ روز عزای عمومی در ایران اعلام شد. ایران با ۴۶۴ جانباخته، بیشترین کشتهٔ شناسایی‌شده را در آسیا داشته‌است. بر اساس آمار به دست آمده، مالی با ۳۱۲، نیجریه با ۲۷۴، مصر با ۱۹۰، بنگلادش با ۱۳۷ و اندونزی با ۱۲۹ جانباخته پس از ایران بیشترین تلفات را داشته‌اند. این واقعه مرگبارترین رویداد تاریخ حج است.
- ۱۱ شهریور: روز صنعت چاپ
- ۱۲ شهریور: روز بهورز سالروز شهادت رئیسعلی دلواری و روز مبارزه با استعمار انگلیس [۱۲۹۴] رئیسعلی دلواری (۱۲۶۱ – ۱۲۹۴ خورشیدی) مبارز مشروطه‌خواه و رهبر قیام جنوب در تنگستان و بوشهر علیه نیروهای بریتانیا در دورهٔ جنگ جهانی اول بود.
- ۱۳ شهریور: روز تعاون [۱۳۷۰] شرح و تفصیل بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران که در اصل۴۴ قانون اساسی مطرح گشت، در ۱۳ شهریور ۱۳۷۰، به تصویب مجلس رسید. روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی [۳۵۲] ابوریحان محمد بن احمد بیرونی (زادهٔ ۱۳ یا ۱۴ شهریور ۳۵۲ خورشیدی، کاث، خوارزم - درگذشتهٔ ۲۲ آذر ۴۲۷ خورشیدی، غزنین)، دانشمند و ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، تقویم‌شناس، انسان‌شناس، هندشناس، تاریخ‌نگارِ برجستهٔ خوارزمی ایرانی و همه‌چیزدان در سدهٔ چهارم و پنجم هجری است. بیرونی را بزرگترین دانشمندِ مسلمان و یکی از بزرگترین دانشمندانِ ایرانی در همهٔ اعصار می‌دانند. همچنین او را پدرِ انسان‌شناسی و هندشناسی می‌دانند. وی به زبان خوارزمی، زبان فارسی، زبان عربی و زبان سانسکریت مسلط بود و با زبان یونانی باستان، عبری توراتی و زبان سریانی آشنایی داشت. بیرونی یک نویسندهٔ بی طرف در نگارشِ باورهای مردمِ کشورهای گونه‌گون بود و به‌پاسِ پژوهش‌های قابلِ توجه‌اش، با عنوانِ اُستاد شناخته شده است. روز مردم شناسی
- ۱۵ شهریور: ولادت امام علی النقی الهادی (ع) [۱۵ ذیحجه ۲۱۲ قمری] علی بن محمد بن علی معروف به علیّ النقی و هادی امام دهم شیعیان بعد از پدرش محمد تقی و قبل از حسن عسکری می‌باشد. تا سن سی سالگی، هادی در مدینه مشغول تدریس بود تا اینکه خلیفه عباسی متوکل او را به بغداد فراخواند. در بغداد بوسیله خلیفه و جانشینانش مدام تحت فشار بود تا اینکه عاقبت، به نوشته منابع شیعی، به تحریک معتز عباسی در سال ۲۵۴ مسموم شده و در سامرا، به خاک سپرده شد. زندگی او مصادف با ضعف عباسیان بود. از او رساله‌ای در جبر و اختیار و چند زیارت نقل شدهاست. منابع شیعیان کرامات بسیاری را به او نسبت می‌دهند.
- ۱۷ شهریور: سالروز قیام ۱۷ شهریور و کشتار جمعی از مردم [۱۳۵۷] واقعهٔ ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ معروف به «جمعهٔ سیاه» که در منابع از آن با عنوان «کشتار ۱۷ شهریور» نیز یاد میشود، واقعه‌ای در جریان ناآرامی‌هایی بود که در نهایت به وقوع انقلاب ۱۳۵۷ ایران انجامید. در تاریخ ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ خورشیدی، تظاهرات مخالفین و انقلابیون در محلات جنوبی، خیابان ژاله (۱۷ شهریور) و میدان ژاله (شهدا) در تهران، منجر به سرکوب خونین تظاهرکنندگان توسط نیروهای نظامی ارتش شاهنشاهی ایران شد. ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ اغلب به عنوان آغاز پایان کار رژیم شاهنشاهی ایران در نظر گرفته میشود که هر گونه امید به مصالحه میان انقلابیون و سلطنت‌طلبان را از میان برد. وقایع این روز عملاً امکان به ثمر رسیدن اصلاحات تدریجی، آرام و لیبرالی را عقیم گذارد.
- ۱۸ شهریور: عید سعید غدیر خم [۱۸ ذیحجه ۱۰ قمری] (تعطیل) عیدِ غدیر ۱۸ ذوالحجه در تقویم قمری می‌باشد که توسط مسلمانان شیعه برای جانشینی صریح علی بن ابی طالب در مقام امامت پس از محمد پیامبر مسلمانان جشن گرفته میشود. که به اعتقاد شیعیان بر طبق خطبه محمد(ص) در غدیر خم علی (ع) را بعد از خود با حدیث «مَن کُنتُ مولاه فَهذا علیّ مولاه أللهم والِ من والاه و عادِ من عاداه» جانشینش برای تمامی مسلمانان اعلام کرد. شیعیان نیز بر طبق یک سنت دیرینه، عید غدیر خم را در مساجد، تکایا و هیئت‌های مذهبی همانند عید فطر، عید قربان و دیگر اعیاد مسلمانان جشن می‌گیرند. در مقابل مسلمانان سنی، عید غدیر خم را جشن نمی‌گیرند و اعتقاد شیعیان مبنی بر جانشینی بعد از محمد را نمی‌پذیرند. البته شیعیان عید غدیر را بزرگترین عید مسلمانان می دانند و به نام عیدالله الاکبر نیز معروف است.
- ۱۹ شهریور: درگذشت آیت الله سیدمحمود طالقانی [۱۳۵۸] سید محمود علایی طالقانی معروف به آیت‌الله طالقانی (۱۳ اسفند ۱۲۸۹ گلیرد، طالقان – ۱۹ شهریور ۱۳۵۸ تهران) روحانی شیعه ایرانی، نو اندیش دینی، فعال سیاسی و اجتماعی، عضو جبهه ملی دوم و یکی از مؤسسین نهضت آزادی ایران بود.
- ۲۰ شهریور: شهادت آیت الله مدنی (دومین شهید محراب) [۱۳۶۰] میراسدالله مدنی دهخوارقانی (۱۲۹۳ در آذرشهر-۲۱ شهریور ۱۳۶۰ در تبریز)، مشهور به آیت الله مدني، نماینده دورهٔ اول مجلس خبرگان و امام جمعهٔ تبریز بود که حین اقامهٔ نماز، مورد سؤ قصد قرار گرفته و به شهادت رسید. مسئولیت ترور او را سازمان مجاهدین خلق ایران بر عهده گرفت. از ایشان با عنوان «دومین شهید محراب انقلاب اسلامی» یاد میشود. ولادت امام موسی کاظم (ع) [۲۰ ذیحجه ۱۲۸ قمری] موسی بن جعفر الکاظم، یا موسی کاظم ملقب به ابو ابراهیم، ابوالحسن و ابو عبدالله هفتمین امام شیعیان بعد از پدرش جعفر صادق می‌باشد. درباره تاریخ ولادت امام کاظم اختلاف است؛ طبری ولادت او را در ۲۰ ذی‌الحجه و طبرسی آن را در ۷ صفر دانسته‌اند. مادرش برده‌ای آزاد شده به نام حمیده بود که نامهای دیگری از قبیل حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شدهاست. اهل سنت به عنوان یک عالم دینی به موسی کاظم احترام می‌گذارند. زندگی موسی کاظم همزمان با زندگی خلفای عباسی منصور، هادی، مهدی و هارون‌الرشید بود. موسی کاظم چندین بار به زندان افتاد و عاقبت در زندان سندی بن شابک در بغداد از دنیا رفت. علی بن موسی الرضا امام هشتم شیعیان دوازده امامی، فاطمه معصومه و ابراهیم از جمله فرزندانش می‌باشند.
- ۲۱ شهریور: روز سینما [۱۳۷۹]
- ۲۴ شهریور: روز مباهله [۲۴ ذیحجه ۱۰ قمری] رویداد مباهله از رویدادهای صدر اسلام است. هنگامی که پیامبر اسلام و اهل بیتش در یکسو و مسیحیان نجران در دیگر سو آماده ی مباهله یا نفرین طرف دروغگو شدند. مسیحیان نجران که به مدینه آمده بودند تا در مورد درستی دعوت پیامبر پژوهش کنند، با او به محاجه (دلیل آوردن) پرداخته و سرانجام بحث شان به جایی کشید که محمد خواست تا با آن ها مباهله کند. هر یک از دو طرف با افراد خود به محل مباهله رفتند. مسیحیان وقتی دیدند که محمد با عزیز ترین کسانش یعنی علی، فاطمه، حسن و حسین می خواهد آن ها را به چالش بکشد مطمئن شدند که محمد اگر به خودش مطمئن نبود جان خانواده اش را به خطر نمی انداخت. پس از مباهله کناره گرفتند. این رویداد از سوی مسلمانان به عنوان یکی از برجستگی های اهل بیت محسوب شده و به عنوان دلیلی برای اثبات این امر که اصحاب کسا محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین می باشند، استفاده می شود.
- ۲۵ شهریور: سالروز نزول سوره انسان و روز خانواده و تکریم بازنشستگان [۲۵ ذیحجه قمری] سوره انسان یا هل اتی یا دَهر هفتاد و ششمین سوره و از سوره‌های مدنی قرآن که در جزء ۲۹ قرآن جای گرفته است. سوره انسان درباره خلقت انسان و هدایت او سخن می‌گوید و سپس به اوصاف ابرار (نیکوکاران)، نعمت‌هایی که خداوند به آنان می‌دهد و دلیل این نعمت‌ها می‌پردازد و در آخر از اهمیت قرآن و مشیت پروردگار سخن می‌گوید. بنابر نظر مفسران شیعه و برخی از اهل سنت، آیه پنجم این سوره که به آیه اطعام معروف است، در توصیف حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) و حسنین(ع) و خادم آنان فضه نازل شده است. ایشان سه روز پی در پی به نذرشان بر روزه‌گرفتن این روزها وفا کردند و با اینکه خود گرسنه بودند، افطاری‌شان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند. از جمله پاداش‌هایی که برای قرائت این سوره بیان شده، همنشینی با پیامبر(ص) در آخرت است.
- ۲۷ شهریور: روز بزرگداشت استاد شهریار؛ روز شعر و ادب فارسی [۱۳۶۷] سید محمدحسین بهجت تبریزی (زاده ۱۲۸۵ - درگذشته ۱۳۶۷) متخلص به شهریار (پیش از آن بهجت) شاعر ایرانی اهل آذربایجان بود که به زبان‌های ترکی آذربایجانی و فارسی شعر سروده است. وی در تبریز به‌دنیا آمد و بنا به وصیتش در مقبرةالشعرای همین شهر به خاک سپرده شد. ۲۷ شهریور را «روز شعر و ادب فارسی» نام‌گذاری کرده‌اند. وجه تسمیه این نام گذاری سالروز درگذشت شهریار است.
- ۳۱ شهریور: آغاز جنگ تحمیلی و آغاز هفته دفاع مقدس [۱۳۵۹] جنگ عراق با ایران که در ایران با نام جنگ تحمیلی یا دفاع مقدس و در زمان صدام در عراق با نام قادسیهٔ صدام شناخته میشود، طولانی‌ترین جنگ متعارف در قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال به طول انجامید. جنگ به صورت رسمی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برابر ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ آغاز شد. در این روز درگیری‌های پراکنده مرزی دو کشور با یورش همزمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد
جهت مشاهده لیست همه ی مناسبت ها و تشریح هر مناسبت و جستجوی یک مناسبت خاص، اینجا را ببینید.