میلادی
ثَوْر
آمریکا (واشنگتن)
۱۵:۳۶ (پنجشنبه)
ترکیه (آنکارا)
۲۲:۳۶ (پنجشنبه)
عراق (بغداد)
۲۲:۳۶ (پنجشنبه)
افغانستان (کابل)
۰۰:۰۶ (جمعه)
بریتانیا (لندن)
۲۰:۳۶ (پنجشنبه)
عربستان (ریاض)
۲۲:۳۶ (پنجشنبه)
جهت مشاهده تقویم همه ی ماه های سال، اینجا را ببینید.
جهت تبدیل یک تاریخ شمسی به معادل میلادی و قمری آن و برعکس، اینجا را ببینید.
رویداد های اردیبهشت ماه ۱۴۰۰
- ۱ اردیبهشت: روز بزرگداشت سعدی [۱۳۸۱] سعدی شیرازی (۶۰۶ - ۶۹۰ هجری قمری) شاعر و نویسندهٔ پارسی‌گوی نامدار ایرانی است. نام کامل او ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلح بن عبدالله بن مشرّف و تخلص او سعدی است. او در نظامیه بغداد تحصیل نمود و پس از آن به‌عنوان خطیب به مناطق مختلفی از جمله شام و حجاز سفر کرد. وی سپس به زادگاه خود، شیراز، برگشت و تا پایان عمر در آنجا اقامت گزید. آرامگاه وی در شیراز واقع شده است که به سعدیه معروف است. مرکز سعدی شناسی ایران از سال ۱۳۸۱ روز اول اردیبهشت ماه را روز سعدی اعلام نمود و در اول اردیبهشت ۱۳۸۹ و در اجلاس شاعران جهان در شیراز، نخستین روز اردیبهشت ماه از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و خارجی به عنوان روز سعدی نامگذاری شد.
- ۲ اردیبهشت: تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی [۱۳۵۸] سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سازمانی نظامی است که در نخستین روزهای پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ به فرمان امام خمینی تشکیل شد. امام خمینی در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی رسماً تأسیس این نهاد را اعلام کرد و شورای انقلاب با تأسیس شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گام اساسی را در جهت سازماندهی این نهاد برداشت. سپاه نهادی نظامی و بازوی مسلح برای پاسداری از نظام جمهوری اسلامی است. سالروز اعلام انقلاب فرهنگی [۱۳۵۹] انقلاب فرهنگی ایران، به مجموعه‌ای از رویدادهای مرتبط با نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران (به ویژه سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۲ خورشیدی) گفته می‌شود که با هدف پاک‌سازی استادان و دانشجویانی که غرب‌زده به‌شمار می‌رفتند، صورت پذیرفت. هدف انقلاب فرهنگی اسلامی‌سازی دانشگاه‌های مدرن و از بین بردن فاصلهٔ بین دو نظام آموزش عالی مجزای حوزوی و دانشگاهی بود. بموجب این تغییرات، دانشگاه های سراسر کشور به مدت ۲ سال تعطیل بود. روز زمین پاک
- ۳ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ بهایی بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (۲۶ ذیحجه ۹۵۳ ق در بعلبک، درگذشته ۱۲ شوال ۱۰۳۰ ق در اصفهان) حکیم، فقیه، عارف، منجم، ریاضیدان، شاعر، ادیب، مورخ و دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری؛ که در دانش‌های فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات تبحر داشت. در حدود ۹۵ کتاب و رساله از او در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک بر جای مانده است. به پاس خدمات وی به علم ستاره‌شناسی، یونسکو سال ۲۰۰۹ که مصادف با سال نجومبوده نام وی را در لیست مفاخر ایران ثبت کرد. وفات حضرت خدیجه (س) [۱۰ رمضان قمری] خَدیجه دختر خُوَیلِد (زاده ۶۸ سال قبل از هجرت - درگذشته ۳ سال قبل از هجرت) نخستین همسر محمد (ص)، مادر فاطمه و اولین زن ایمان آورنده به اسلام است. خدیجه در مکه متولد شد. از القاب او در زمان جاهلیت «الطاهره» و «سیده قریش» بود. طبق عقاید شیعه و برخی دیگر از مسلمانان و تاریخ نویسان اسلامی، خدیجه عزیزترین زن پیامبر بود. خدیجه زنی بازرگان و دارا بود که به اِمرأةالقریش (یعنی شاهزاده خانم قریش) شهرت داشت. داستان ازدواج او با پیامبر چنین است که محمد ابتدا در کاروان‌های تجاری او کار می‌کرد و او از امانتداری و کاردانی پیامبر خوشش آمده بود و گفته می‌شود این خدیجه بوده‌است که از محمد خواستگاری کرده‌است. محمد در ۲۵ سالگی با خدیجه ازدواج کرد. گفته می‌شود که خدیجه در آن موقع ۲۵ یا ۲۸ سال داشته. ایشان به هنگام مرگ ۶۵ سال داشتند.
- ۵ اردیبهشت: شکست حمله نظامی آمریکا به ایران در طبس [۱۳۵۹] عملیات طبس که نام عملیاتی آن در ارتش آمریکا عملیات پنجه عقاب بود، عملیاتی نظامی توسط نیروی دلتا برای آزادسازی آمریکایی‌های گروگان گرفته‌شده توسط دانشجویان پیرو خط امام در تهران بود. در پی ناکامی دولت ایالات متحده آمریکا در اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران که در ماجرای تصرف سفارت آمریکا بازداشت شده بودند، جیمی کارتر رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا دستور انجام عملیات آزادسازی را صادر کرد. رئیس ستاد مشترک ارتش ژنرال جونز، تاریخ ۲۴ آوریل را مناسب‌ترین زمان شروع عملیات اعلام کرد. این عملیات نهایتاً با شکست مواجه شد و ۸ تن از نظامیان آمریکایی در این واقعه کشته شدند.
- ۷ اردیبهشت: روز ایمنی حمل و نقل [۱۳۹۵]
- ۸ اردیبهشت: ولادت امام حسن مجتبی (ع) و روز اکرام [۱۵ رمضان ۳ قمری] حسن بن علی المجتبی، پسر علی بن ابی طالب (ع) و فاطمه دختر محمّد(ص)، امام دوم شیعیان است. وی مکنّی به ابومحمد و ملقب به مجتبی از اهل بیت و نیز پنج تن آل عبا به شمار می‌آید. از دیدگاه اهل سنت، او پنجمین و آخرین خلیفه از خلفای راشدین محسوب می‌شود. حسن بن علی در پانزدهم رمضان، در سال سوم هجری زاده شد و پس از پدر به امامت و خلافت مشغول شد؛ ولی پس از مدت کوتاهی به صلح با معاویه بن ابوسفیان تن داد. حسن بن علی به دست همسرش جعده دختر اشعث بن قیس کندی مسموم شد و سرانجام در هفتم صفر سال ۵۰ هجری (بنابر قولی ۲۸ صفر) درگذشت.
- ۹ اردیبهشت: روز شوراها [۱۳۷۸] در نهم ارديبهشت سال ۱۳۵۸، امام خميني (ره)، طي فرماني به شوراي انقلاب، توصيه كردند كه آيين نامه تدوين شوراها را تنظيم كند تا اصلِ حضور و مشاركت مردم تامين شود. با پايان جنگ و به وجود آمدن ثبات و آرامش جهت پياده شدن اين اصل قانون اساسي و مشاركت مردم در سرنوشت خود، انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا در تمام نقاط كشور در هفتم اسفندماه سال ۱۳۷۷ برگزار شد. اين شوراها در سالروز صدور فرمان امام خميني(ره) به شوراي انقلاب، همزمان با بيستمين بهار انقلاب اسلامي، در نهم ارديبهشت سال ۱۳۷۸، آغاز به كار نمودند.
- ۱۰ اردیبهشت: سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و روز ملی خلیج فارس [۱۰۰۱] روز ۱۰ اردیبهشت در ایران روز ملی خلیج فارس نام گذاری شده که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است. تصرف و پس‌گیری جزیره هرمز که به مدت ۱۱۶ سال طی اشغال هرمز از سال ۱۵۰۷ (زمان پادشاهی شاه اسماعیل یکم) در تصرف امپراتوری پرتغال بود در سال ۱۶۲۲ و با کمک کمپانی هند شرقی بریتانیا صورت گرفت. پرتغالی‌ها نخستین بار در سال ۱۵۰۶ میلادی (۸۸۵ خورشیدی) به سرپرستی ناخدا آلبوکرک دریانورد مشهور پرتغالی وارد خلیج فارس شدند و پس از مدتی قشم، جزیره هرمز و گمبرون (بندرعباس فعلی) را کاملاً تصرف کردند. در این نبرد از کشتی‌های بریتانیا و توپخانه آنها نیز استفاده شد. امام قلی خان از سرداران نامدار شاه عباس یکم فرمانده ایرانیان در این رزم بود. آغاز عملیات بیت المقدس [۱۳۶۱] عملیات بیت‌المقدس یا الی بیت‌المقدس (معنا: به سوی بیت‌المقدس) یکی از مهمترین و بزرگترین عملیات‌های نیروهای مسلح ایران که با تدبیر سرهنگ علی صیادشیرازی در اعزام اساتید دانشگاه فرماندهی و ستاد (دافوس ) به منطقه عملیات و طرح ریزی عملیات و استفاده از تجارب آنها و همچنین همکاری بیشتر ارتش و سپاه در جنگ ایران و عراق محسوب می‌شود. نیروهای ایرانی با توان ۷۰٬۰۰۰ رزمنده این عملیات در ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ با رمز «یا علی ابن ابی‌طالب» در محور اهواز- خرمشهر- دشت آزادگان، به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش و با هدف آزاد سازی خرمشهر آغاز کردند. این عملیات سه هفته ادامه داشت.
- ۱۱ اردیبهشت: اولین شب قدر [۱۸ رمضان قمری] در تعالیم دین اسلام شب قدر (به عربی: ليلة القدر) به صورت احتمالی شب پیش از روز ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ و یا ۲۷ ماه رمضان است. از جمله اتفاقاتی که این شب را به شبی منحصر به فرد بدل کرده، نزول یک باره قرآن (قرآن در این شب، جدا از وحی تدریجی، به‌طور کامل بر رسول‌الله نازل شده‌است) و نوشته شدن تقدیر زندگی یک ساله آینده انسان‌ها و همچنین بخشایش گناهان مسلمانان توسط خدا به صورت فوق‌العاده و استثنایی در صورت توبه آنان در این شب است. بنابر آموزه‌های اسلامی خوابیدن در شب قدر مذموم و شب‌زنده‌داری در آن سفارش شده است و دعا و استغفار به علت توجه فوق‌العاده خدا به بندگان برای بخشایش گناهان آنان در این شب توصیه شده‌است. روز جهانی کار و کارگر [May 1 ,1886 میلادی] روز جهانی کارگر یک جشن و مراسمی کارگری و از سوی طبقات کارگر است که هر ساله در روز اول ماه مه برگزار می‌شود. حزب‌های کمونیست، سوسیالیست و آنارشیست و اتحادیه‌های کارگری در بسیاری از کشورهای جهان این روز را با برگزاری تظاهرات و راهپیمائی‌های خیابانی برگزار می‌کنند. این روز، یادمان شورش کارگران آمریکایی در اول ماه مه ۱۸۸۶ در شیکاگو است. ده‌ها سال است که به این مناسبت در این روز، در کشورهای مختلف (به استثنای ایالات متحده، کانادا و چند کشور کوچک) مراسم ویژه برگزار می‌شود. ایالات متحده و کانادا نخستین دوشنبه هر سپتامبر (شهریور ماه) را به عنوان «روزکارگر» برگزار می‌کنند.
- ۱۲ اردیبهشت: شهادت استاد مرتضی مطهری و روز معلم [۱۳۵۸] مرتضی مطهری زادهٔ ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ در فریمان - شهادت۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ در تهران. روحانی شیعه، استاد فلسفهٔ اسلامی و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران بود. وی قبل از انقلاب ۵۷ استاد دانشگاه تهران بود و بعد از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد. در ادبیات جمهوری اسلامی ایران از وی با عنوان «معلم شهید» یاد می‌شود. مرتضی مطهری در شامگاه روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ پس از پایان جلسه‌ای در منزل یدالله سحابی به همراه گروهی از رجال سیاسی انقلابی، در تاریکی شب و هنگام خروج از محل جلسه، هدف گلوله یکی از افراد گروه فرقان قرار گرفت و پس از انتقال به بیمارستان طرفه درگذشت. ضربت خوردن امام علی (ع) [۱۹ رمضان ۴۰ قمری] شب ضربت خوردن امام علی (ع)، به شامگاه ۱۸ رمضان و شب ۱۹ رمضان گفته می‌شود. در سحرگاه ۱۹ رمضان سال ۴۰ قمری امام علی (ع)، امام اول شیعیان با ضربه شمشیر مضروب و زخمی شد. این واقعه در مسجد کوفه توسط ابن ملجم مرادی اتفاق افتاد و به شهادت امام علی (ع) در روز ۲۱ رمضان انجامید.
- ۱۳ اردیبهشت: دومین شب قدر [۲۰ رمضان قمری] در تعالیم دین اسلام شب قدر (به عربی: ليلة القدر) به صورت احتمالی شب پیش از روز ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ و یا ۲۷ ماه رمضان است. از جمله اتفاقاتی که این شب را به شبی منحصر به فرد بدل کرده، نزول یک باره قرآن (قرآن در این شب، جدا از وحی تدریجی، به‌طور کامل بر رسول‌الله نازل شده‌است) و نوشته شدن تقدیر زندگی یک ساله آینده انسان‌ها و همچنین بخشایش گناهان مسلمانان توسط خدا به صورت فوق‌العاده و استثنایی در صورت توبه آنان در این شب است. بنابر آموزه‌های اسلامی خوابیدن در شب قدر مذموم و شب‌زنده‌داری در آن سفارش شده است و دعا و استغفار به علت توجه فوق‌العاده خدا به بندگان برای بخشایش گناهان آنان در این شب توصیه شده‌است.
- ۱۴ اردیبهشت: شهادت امام علی (ع) [۲۱ رمضان ۴۰ قمری] (تعطیل) پس از کارزار نهروان، امام کوشید تا مردم عراق را برای جنگ مجدد با شام بسیج کند، اما جز اندکی او را همراهی نکردند. از سوی دیگر، معاویه با آگاهی از اوضاع عراق و سستی عراقیان، با تجاوز به نواحی مختلف تحت سلطه امام در جزیرة العرب و حتی عراق، قدرت آنها را تضعیف و راه را برای گشودن عراق فراهم می‌کرد. درست زمانی که امام در تدارک سپاهی برای رفتن به صفین بود، در صبحگاه ۱۹ رمضان ۴۰ قمری به دست عبدالرحمن بن ملجم مرادی مجروح و در ۲۱ رمضان به شهادت رسید. منابع از همکاری سه تن از خوارج برای کشتن سه نفر یعنی امام، معاویه و عمرو بن عاص سخن گفته و از نقش زنی به نام قطام نیز یاد کرده‌اند که این مطالب قدری داستانی می‌نماید.
- ۱۵ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق و ابن بابویه (زادهٔ ۳۰۶ قم و درگذشتهٔ ۳۸۱ شهر ری) از علمای شیعه در قرن ۴ و از بزرگان علم حدیث است. سومین شب قدر [۲۲ رمضان قمری] در تعالیم دین اسلام شب قدر (به عربی: ليلة القدر) به صورت احتمالی شب پیش از روز ۱۹ یا ۲۱ یا ۲۳ و یا ۲۷ ماه رمضان است. از جمله اتفاقاتی که این شب را به شبی منحصر به فرد بدل کرده، نزول یک باره قرآن (قرآن در این شب، جدا از وحی تدریجی، به‌طور کامل بر رسول‌الله نازل شده‌است) و نوشته شدن تقدیر زندگی یک ساله آینده انسان‌ها و همچنین بخشایش گناهان مسلمانان توسط خدا به صورت فوق‌العاده و استثنایی در صورت توبه آنان در این شب است. بنابر آموزه‌های اسلامی خوابیدن در شب قدر مذموم و شب‌زنده‌داری در آن سفارش شده است و دعا و استغفار به علت توجه فوق‌العاده خدا به بندگان برای بخشایش گناهان آنان در این شب توصیه شده‌است. روز جهانی ماما [May 5 میلادی]
- ۱۸ اردیبهشت: روز جهانی تالاسمی و بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج [May 8 میلادی] را روز جهانی تالاسمی و بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج نامیده‌اند. بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج به آن دسته از بیماری‌هایی گفته می‌شود که در جامعه عمومیت نداشته و برای درمان آنها شرایطی ویژه‌ای باید فراهم شود. درواقع این بیماریها درمان دائمی ندارند و فرد تا آخر عمر این بیماریها را خواهد داشت. درحال حاضر متولی رسیدگی به بیماران خاص در کشور بنیاد امور بیماری‌های خاص است. روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر [May 8 میلادی] کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (International Committee of the Red Cross) انجمن و سازمان غیردولتی انسان‌دوستانه است که مقر اصلی آن در شهر ژنو سوئیس است. این سازمان در ابتدا فقط برای مراقبت از سربازان زخمی جنگ بود اما بعدها برای تسکین همهٔ دردهای بشری گسترش یافت. تقریباً در همهٔ کشورهای دنیا شعبه‌هایی از صلیب سرخ وجود دارد که در طول جنگ و صلح کار می‌کنند. این سازمان به مردم بی‌پناه بدون هیچ تبعیضی از لحاظ طبقه، رنگ، عقیده و ملیت خدمت می‌کند.
- ۱۹ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ کلینی شیخ ابوجعفر محمّد بن یعقوب بن اسحاق رازی معروف به کُلِـینی، شیخ کلینی، ثقه‌الاسلام کلینی (۲۵۸ ق –۳۲۹ ق) صاحب کتاب الکافی (یکی از کتب اربعه) و مشهورترین فقیه و محدث شیعه است. روز اسناد ملی و میراث مکتوب
- ۲۳ اردیبهشت: عید سعید فطر [۱ شوال قمری] (تعطیل) عید فطر روز اول ماه شوال و در پایان ماه رمضان است. عید فطر از مهمترین جشن‌ها و اعیاد مسلمانان است. در کشورهای اسلامی، عید فطر از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب می‌شود و معمولاً با تعطیلی رسمی همراه است. در این روز، روزه حرام است و مسلمانان نماز عید برگزار می‌کنند. پرداخت زکات فطره در این روز بر مسلمانان واجب است. در ایران از سال ۱۳۹۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان عید فطر دو روز (روز عید و روز بعد) تعطیل است.
- ۲۴ اردیبهشت: عید سعید فطر (روز دوم) [۲ شوال ۱۴۳۲ قمری] (تعطیل) در ایران از سال ۱۳۹۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان عید فطر دو روز (روز عید و روز بعد) تعطیل است.
- ۲۵ اردیبهشت: روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی ابوالقاسم فردوسی توسی متولد ۳۲۹ هجری قمری و در گذشته ی ۴۱۶ هجری قمری، در توس خراسان، شاعر حماسه‌سرای ایرانی و سرایندهٔ شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران، است. برخی فردوسی را بزرگترین سرایندهٔ پارسی‌گو دانسته‌اند، که از شهرت جهانی برخوردار است. فردوسی را حکیم سخن، حکیم توس، استاد سخن و ناجی زبان پارسی گویند.
- ۲۷ اردیبهشت: روز ارتباطات و روابط عمومی
- ۲۸ اردیبهشت: روز بزرگداشت حکیم عمر خیام [۴۲۷] غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خَیّام نیشابوری معروف به عُمَر خَیّام نیشابوری (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ در نیشابور - درگذشتهٔ ۱۲ آذر ۵۱۰ در نیشابور) که خیامی و خیام نیشابوری و خیامی النّیسابوری هم نامیده شده‌است، فیلسوف، ریاضیدان، ستاره‌شناس و رباعیسرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آن‌که رباعیات خیام را به اغلب زبان‌های زنده ترجمه نموده‌اند، «ادوارد فیتزجرالد» رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب‌زمین شده‌است. روز جهانی موزه و میراث فرهنگی [May 18 میلادی]
- ۳۰ اردیبهشت: روز ملی جمعیت [۱۳۹۵] به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۳۰ اردیبهشت مصادف با روز ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری (در سال ۹۳)، به عنوان روز ملی جمعیت در تقویم رسمی کشور به ثبت رسیده است.
- ۳۱ اردیبهشت: روز اهدای عضو، اهدای زندگی [۱۳۹۶] در شهریور ماه ۱۳۹۵، روز ۳۱ اردیبشهت مصادف با سال روز فتوای تاریخی امام خمینی(ره) مبنی بر جایز بودن اهدای عضو به عنوان «روز ملی اهدای عضو، اهدای زندگی» شناخته شد و این رویداد از سال ۱۳۹۶ در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.
جهت مشاهده لیست همه ی مناسبت ها و تشریح هر مناسبت و جستجوی یک مناسبت خاص، اینجا را ببینید.