میلادی
ثَوْر
آمریکا (واشنگتن)
۰۲:۳۷ (سه‌شنبه)
ترکیه (آنکارا)
۰۹:۳۷ (سه‌شنبه)
عراق (بغداد)
۰۹:۳۷ (سه‌شنبه)
افغانستان (کابل)
۱۱:۰۷ (سه‌شنبه)
بریتانیا (لندن)
۰۷:۳۷ (سه‌شنبه)
عربستان (ریاض)
۰۹:۳۷ (سه‌شنبه)
جهت مشاهده تقویم همه ی ماه های سال، اینجا را ببینید.
جهت تبدیل یک تاریخ شمسی به معادل میلادی و قمری آن و برعکس، اینجا را ببینید.
رویداد های اردیبهشت ماه ۱۳۹۷
- ۱ اردیبهشت: روز بزرگداشت سعدی [۱۳۸۱] سعدی شیرازی (۶۰۶ - ۶۹۰ هجری قمری) شاعر و نویسندهٔ پارسی‌گوی نامدار ایرانی است. نام کامل او ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلح بن عبدالله بن مشرّف و تخلص او سعدی است. او در نظامیه بغداد تحصیل نمود و پس از آن به‌عنوان خطیب به مناطق مختلفی از جمله شام و حجاز سفر کرد. وی سپس به زادگاه خود، شیراز، برگشت و تا پایان عمر در آنجا اقامت گزید. آرامگاه وی در شیراز واقع شده است که به سعدیه معروف است. مرکز سعدی شناسی ایران از سال ۱۳۸۱ روز اول اردیبهشت ماه را روز سعدی اعلام نمود و در اول اردیبهشت ۱۳۸۹ و در اجلاس شاعران جهان در شیراز، نخستین روز اردیبهشت ماه از سوی نهادهای فرهنگی داخلی و خارجی به عنوان روز سعدی نامگذاری شد. ولادت ابوالفضل العباس (ع) و روز جانباز [۴ شعبان ۲۳ قمری] عباس بن علی ملقب به قمر بنی هاشم و کنیه ابوالفضل، زاده ۴ شعبان ۲۶ هجری قمری و درگذشته ۱۰ محرم ۶۱ هجری قمری، پسر علی بن ابی‌طالب و ام‌البنین و برادر کوچک‌تر حسین بن علی است. شهرت و محبوبیت او نزد مسلمانان به ویژه شیعیان بیشتر به خاطر جنگاوری دلاورانه و همچنین وفاداریش نسبت به امام حسین (ع) در نبرد کربلا می‌باشد. آرامگاه عباس بن علی در کربلا و در همان رزمگاه واقعه کربلا است. عباس بن علی در دهم محرم (عاشورا) در واقعه کربلا در حال آوردن آب از رود فرات جهت رفع تشنگی اهل بیت که توسط سپاه عمر بن سعد محاصره شده بودند، شهید شد. مراسم یادبود شهادت وی، در روز نهم محرم (تاسوعا) برگزار می‌شود.
- ۲ اردیبهشت: تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی [۱۳۵۸] سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سازمانی نظامی است که در نخستین روزهای پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ به فرمان امام خمینی تشکیل شد. امام خمینی در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی رسماً تأسیس این نهاد را اعلام کرد و شورای انقلاب با تأسیس شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گام اساسی را در جهت سازماندهی این نهاد برداشت. سپاه نهادی نظامی و بازوی مسلح برای پاسداری از نظام جمهوری اسلامی است. سالروز اعلام انقلاب فرهنگی [۱۳۵۹] انقلاب فرهنگی ایران، به مجموعه‌ای از رویدادهای مرتبط با نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران (به ویژه سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۲ خورشیدی) گفته می‌شود که با هدف پاک‌سازی استادان و دانشجویانی که غرب‌زده به‌شمار می‌رفتند، صورت پذیرفت. هدف انقلاب فرهنگی اسلامی‌سازی دانشگاه‌های مدرن و از بین بردن فاصلهٔ بین دو نظام آموزش عالی مجزای حوزوی و دانشگاهی بود. بموجب این تغییرات، دانشگاه های سراسر کشور به مدت ۲ سال تعطیل بود. روز زمین پاک ولادت امام زین العابدین (ع) [۵ شعبان ۳۸ قمری] ابومحمد علی بن حسین ملقب و مشهور به سجاد و زین‌العابدین چهارمین امام شیعیان بعد از پدرش حسین، عمویش حسن و پدر بزرگش علی بن ابی‌طالب است. او در مدینه به دنیا آمد و در جوانی پدرش را در صحرای کربلا همراهی می‌کرد، اما به دلیل بیماری در نبرد کربلا شرکت نکرد. پس از کشته شدن پدر و خویشانش به همراه اسرا به کوفه و سپس دمشق منتقل شد. اما بعدها اجازه پیدا کرد تا به مدینه برگشته در آنجا با عده محدودی از اصحابش رابطه داشت. زان پس زندگی زین العابدین به عبادت گذشت و تعلیماتش بیشتر شکل دعا و نیایش داشت. اثر معروف آن امام صحیفه سجادیه است که در شکل نیایش نگاشته شده است.
- ۳ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ بهایی بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (۲۶ ذیحجه ۹۵۳ ق در بعلبک، درگذشته ۱۲ شوال ۱۰۳۰ ق در اصفهان) حکیم، فقیه، عارف، منجم، ریاضیدان، شاعر، ادیب، مورخ و دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری؛ که در دانش‌های فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات تبحر داشت. در حدود ۹۵ کتاب و رساله از او در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک بر جای مانده است. به پاس خدمات وی به علم ستاره‌شناسی، یونسکو سال ۲۰۰۹ که مصادف با سال نجومبوده نام وی را در لیست مفاخر ایران ثبت کرد.
- ۵ اردیبهشت: شکست حمله نظامی آمریکا به ایران در طبس [۱۳۵۹] عملیات طبس که نام عملیاتی آن در ارتش آمریکا عملیات پنجه عقاب بود، عملیاتی نظامی توسط نیروی دلتا برای آزادسازی آمریکایی‌های گروگان گرفته‌شده توسط دانشجویان پیرو خط امام در تهران بود. در پی ناکامی دولت ایالات متحده آمریکا در اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران که در ماجرای تصرف سفارت آمریکا بازداشت شده بودند، جیمی کارتر رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا دستور انجام عملیات آزادسازی را صادر کرد. رئیس ستاد مشترک ارتش ژنرال جونز، تاریخ ۲۴ آوریل را مناسب‌ترین زمان شروع عملیات اعلام کرد. این عملیات نهایتاً با شکست مواجه شد و ۸ تن از نظامیان آمریکایی در این واقعه کشته شدند.
- ۷ اردیبهشت: روز ایمنی حمل و نقل [۱۳۹۵]
- ۸ اردیبهشت: ولادت حضرت علی اکبر (ع) و روز جوان [۱۱ شعبان ۳۳ قمری] علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب (۳۳-۶۱ ق)، مشهور به علی‌اکبر فرزند امام سوم شیعیان است و مادرش لیلی بنت ابی مرة نام دارد. او را نخستین شهید از بنی‌هاشم در روز عاشورا و شبیه‌ترین مردم به پیامبر اسلام دانسته‌اند. در مورد برخی از جنبه‌های زندگی علی اکبر، اختلافاتی وجود دارد. برخی او را بزرگترین فرزند امام حسین(ع) گزارش کرده و برخی دیگر وی را کوچک‌تر از امام سجاد(ع) دانسته‌اند. همچنین در مورد ازدواج و فرزندان وی نیز اختلاف وجود دارد. برخی با استناد به عبارتی از زیارت‌نامه وی، او را صاحب همسر و فرزند می‌دانند. شیخ کلینی در فروع کافی حدیثی از امام رضا(ع) نقل کرده که حکایت از ازدواج حضرت علی اکبر(ع) با یک کنیز و داشتن فرزندی به نام حسن دارد. در مقابل گروهی از علمای انساب و محققان تصریح کرده‌اند که از وی فرزندی نمانده و نسل امام حسین(ع) تنها از طریق امام سجاد(ع) ادامه پیدا کرده است.
- ۹ اردیبهشت: روز شوراها [۱۳۷۸] در نهم ارديبهشت سال ۱۳۵۸، امام خميني (ره)، طي فرماني به شوراي انقلاب، توصيه كردند كه آيين نامه تدوين شوراها را تنظيم كند تا اصلِ حضور و مشاركت مردم تامين شود. با پايان جنگ و به وجود آمدن ثبات و آرامش جهت پياده شدن اين اصل قانون اساسي و مشاركت مردم در سرنوشت خود، انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا در تمام نقاط كشور در هفتم اسفندماه سال ۱۳۷۷ برگزار شد. اين شوراها در سالروز صدور فرمان امام خميني(ره) به شوراي انقلاب، همزمان با بيستمين بهار انقلاب اسلامي، در نهم ارديبهشت سال ۱۳۷۸، آغاز به كار نمودند.
- ۱۰ اردیبهشت: سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و روز ملی خلیج فارس [۱۰۰۱] روز ۱۰ اردیبهشت در ایران روز ملی خلیج فارس نام گذاری شده که سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج فارس است. تصرف و پس‌گیری جزیره هرمز که به مدت ۱۱۶ سال طی اشغال هرمز از سال ۱۵۰۷ (زمان پادشاهی شاه اسماعیل یکم) در تصرف امپراتوری پرتغال بود در سال ۱۶۲۲ و با کمک کمپانی هند شرقی بریتانیا صورت گرفت. پرتغالی‌ها نخستین بار در سال ۱۵۰۶ میلادی (۸۸۵ خورشیدی) به سرپرستی ناخدا آلبوکرک دریانورد مشهور پرتغالی وارد خلیج فارس شدند و پس از مدتی قشم، جزیره هرمز و گمبرون (بندرعباس فعلی) را کاملاً تصرف کردند. در این نبرد از کشتی‌های بریتانیا و توپخانه آنها نیز استفاده شد. امام قلی خان از سرداران نامدار شاه عباس یکم فرمانده ایرانیان در این رزم بود. آغاز عملیات بیت المقدس [۱۳۶۱] عملیات بیت‌المقدس یا الی بیت‌المقدس (معنا: به سوی بیت‌المقدس) یکی از مهمترین و بزرگترین عملیات‌های نیروهای مسلح ایران که با تدبیر سرهنگ علی صیادشیرازی در اعزام اساتید دانشگاه فرماندهی و ستاد (دافوس ) به منطقه عملیات و طرح ریزی عملیات و استفاده از تجارب آنها و همچنین همکاری بیشتر ارتش و سپاه در جنگ ایران و عراق محسوب می‌شود. نیروهای ایرانی با توان ۷۰٬۰۰۰ رزمنده این عملیات در ساعت ۳۰ دقیقه بامداد ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ با رمز «یا علی ابن ابی‌طالب» در محور اهواز- خرمشهر- دشت آزادگان، به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش و با هدف آزاد سازی خرمشهر آغاز کردند. این عملیات سه هفته ادامه داشت.
- ۱۱ اردیبهشت: روز جهانی کار و کارگر [May 1 ,1886 میلادی] روز جهانی کارگر یک جشن و مراسمی کارگری و از سوی طبقات کارگر است که هر ساله در روز اول ماه مه برگزار می‌شود. حزب‌های کمونیست، سوسیالیست و آنارشیست و اتحادیه‌های کارگری در بسیاری از کشورهای جهان این روز را با برگزاری تظاهرات و راهپیمائی‌های خیابانی برگزار می‌کنند. این روز، یادمان شورش کارگران آمریکایی در اول ماه مه ۱۸۸۶ در شیکاگو است. ده‌ها سال است که به این مناسبت در این روز، در کشورهای مختلف (به استثنای ایالات متحده، کانادا و چند کشور کوچک) مراسم ویژه برگزار می‌شود. ایالات متحده و کانادا نخستین دوشنبه هر سپتامبر (شهریور ماه) را به عنوان «روزکارگر» برگزار می‌کنند.
- ۱۲ اردیبهشت: شهادت استاد مرتضی مطهری و روز معلم [۱۳۵۸] مرتضی مطهری زادهٔ ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ در فریمان - شهادت۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ در تهران. روحانی شیعه، استاد فلسفهٔ اسلامی و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران بود. وی قبل از انقلاب ۵۷ استاد دانشگاه تهران بود و بعد از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد. در ادبیات جمهوری اسلامی ایران از وی با عنوان «معلم شهید» یاد می‌شود. مرتضی مطهری در شامگاه روز سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ پس از پایان جلسه‌ای در منزل یدالله سحابی به همراه گروهی از رجال سیاسی انقلابی، در تاریکی شب و هنگام خروج از محل جلسه، هدف گلوله یکی از افراد گروه فرقان قرار گرفت و پس از انتقال به بیمارستان طرفه درگذشت. ولادت حضرت قائم (عج) و روز جهانی مستضعفان [۱۵ شعبان ۲۵۵ قمری] (تعطیل) مهدی به معنای راهنمایی شده به دست خدا، در اصطلاح روایات اسلامی یکی از القاب منجی اسلامی و در باورهای شیعی، لقب امام دوازدهم(ع) شیعیان است که سرانجام ظهور و زمین را از عدل و داد پر می‌کند. از آنجا که پیامبر(ص) درباره ظهور منجی به نام مهدی از خاندان خود وعده داده بود، مسلمانان از واپسین روزهای پس از رحلت پیامبر، منتظر ظهور مهدی (ع) بودند. روز سربازان گمنام امام زمان [۱۵ شعبان قمری]
- ۱۵ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق و ابن بابویه (زادهٔ ۳۰۶ قم و درگذشتهٔ ۳۸۱ شهر ری) از علمای شیعه در قرن ۴ و از بزرگان علم حدیث است. روز جهانی ماما [May 5 میلادی]
- ۱۸ اردیبهشت: روز جهانی تالاسمی و بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج [May 8 میلادی] را روز جهانی تالاسمی و بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج نامیده‌اند. بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج به آن دسته از بیماری‌هایی گفته می‌شود که در جامعه عمومیت نداشته و برای درمان آنها شرایطی ویژه‌ای باید فراهم شود. درواقع این بیماریها درمان دائمی ندارند و فرد تا آخر عمر این بیماریها را خواهد داشت. درحال حاضر متولی رسیدگی به بیماران خاص در کشور بنیاد امور بیماری‌های خاص است. روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر [May 8 میلادی] کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (International Committee of the Red Cross) انجمن و سازمان غیردولتی انسان‌دوستانه است که مقر اصلی آن در شهر ژنو سوئیس است. این سازمان در ابتدا فقط برای مراقبت از سربازان زخمی جنگ بود اما بعدها برای تسکین همهٔ دردهای بشری گسترش یافت. تقریباً در همهٔ کشورهای دنیا شعبه‌هایی از صلیب سرخ وجود دارد که در طول جنگ و صلح کار می‌کنند. این سازمان به مردم بی‌پناه بدون هیچ تبعیضی از لحاظ طبقه، رنگ، عقیده و ملیت خدمت می‌کند.
- ۱۹ اردیبهشت: روز بزرگداشت شیخ کلینی شیخ ابوجعفر محمّد بن یعقوب بن اسحاق رازی معروف به کُلِـینی، شیخ کلینی، ثقه‌الاسلام کلینی (۲۵۸ ق –۳۲۹ ق) صاحب کتاب الکافی (یکی از کتب اربعه) و مشهورترین فقیه و محدث شیعه است. روز اسناد ملی و میراث مکتوب
- ۲۵ اردیبهشت: روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی ابوالقاسم فردوسی توسی متولد ۳۲۹ هجری قمری و در گذشته ی ۴۱۶ هجری قمری، در توس خراسان، شاعر حماسه‌سرای ایرانی و سرایندهٔ شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران، است. برخی فردوسی را بزرگترین سرایندهٔ پارسی‌گو دانسته‌اند، که از شهرت جهانی برخوردار است. فردوسی را حکیم سخن، حکیم توس، استاد سخن و ناجی زبان پارسی گویند.
- ۲۷ اردیبهشت: روز ارتباطات و روابط عمومی شروع ماه مبارک رمضان [۱ رمضان قمری]
- ۲۸ اردیبهشت: روز بزرگداشت حکیم عمر خیام [۴۲۷] غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خَیّام نیشابوری معروف به عُمَر خَیّام نیشابوری (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ در نیشابور - درگذشتهٔ ۱۲ آذر ۵۱۰ در نیشابور) که خیامی و خیام نیشابوری و خیامی النّیسابوری هم نامیده شده‌است، فیلسوف، ریاضیدان، ستاره‌شناس و رباعیسرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آن‌که رباعیات خیام را به اغلب زبان‌های زنده ترجمه نموده‌اند، «ادوارد فیتزجرالد» رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب‌زمین شده‌است. روز جهانی موزه و میراث فرهنگی [May 18 میلادی]
- ۳۰ اردیبهشت: روز ملی جمعیت [۱۳۹۵] به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۳۰ اردیبهشت مصادف با روز ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری (در سال ۹۳)، به عنوان روز ملی جمعیت در تقویم رسمی کشور به ثبت رسیده است.
- ۳۱ اردیبهشت: روز اهدای عضو، اهدای زندگی [۱۳۹۶] در شهریور ماه ۱۳۹۵، روز ۳۱ اردیبشهت مصادف با سال روز فتوای تاریخی امام خمینی(ره) مبنی بر جایز بودن اهدای عضو به عنوان «روز ملی اهدای عضو، اهدای زندگی» شناخته شد و این رویداد از سال ۱۳۹۶ در تقویم رسمی کشور به ثبت رسید.
جهت مشاهده لیست همه ی مناسبت ها و تشریح هر مناسبت و جستجوی یک مناسبت خاص، اینجا را ببینید.